Sergije i Vakh (latinski Serguis i Bacchus), rimski dostojanstvenici na dvoru cara Maksimijana (Marko Aurelije Valerije, savladar cara Dioklecijana, 286-305), postradali su zbog hrišćanske vjere i odbijanja da se poklone rimskim bogovima u Siriji, gdje je njihov kult uspostavljen i odakle se raširio po istoku.

Ta slava kod nas danas nije mnogo raširena, ali je u davnini kult bio veoma poštovan i među pravoslavnim a i u zapadnoj (katoličkoj) i istočnoj (asirijskoj, koptskoj, pravoslavnoj) hrišćanskoj crkvi. Danas je i dalje živ među hrišćanima Sirije i Libana, gdje se na današnji dan za ukrašavanje koriste palmine grančice.

Sveti Sergije naročito je bio poštovan u sirijskom gradu Rosafu, gdje je pogubljen, koji je jedno vrijeme nosio ime Sergiopolis i u šestom vijeku bio veliko hodočasničko mjesto cijelog istoka. Svetog Sergija pustinjski nomadi i danas smatraju svojim zaštitnikom.

Pravoslavna crkva obilježava Srđevdan, kako se u narodu zove ova slava obućara i opančara, a Srbi smatraju da je taj dan prava prirodna granica između jeseni i zime.

Zemljoradnici (ratari) naročito paze da na Srđevdan ne izlaze sa volovima u polja, jer na taj dan ne valja orati. Vjeruje se da na taj dan i divlje zvijeri bivaju pitome i krotke.

Srđevdan je jedna od manjih slava na prostorima Crne Gore, Srbije i Bosne i Hercegovine, dijelova Hrvatske. Slava se obilježava 20. oktobra, odnosno 7. po Starojulijanskom kalendaru, sa obaveznim paljenjem slavske svijeće i spravljanjem slavskog kolača.

Kolač se nosi rano izjutra u crkvu, gdje sveštenik sa domaćinom nakon obreda lomi kolač.

Srđevdan pripada slavama za koje se priprema mrsna hrana, izuzev ako srijeda ili petak nisu dani slave. Svaka kuća koja slavi Srđevdan morala bi da ima ikonu Sv. Sergija i Vakha. Na ikonama se Sv. Sergije i Vakho predstavljaju ili u običnim tadašnjim odorama sa krstom i mitrom, znakom mučeništva, ili, rjeđe, u vojničkoj opremi sa palminim grančicama u rukama.

Ostali slavski običaji razlikuju se od jednog do drugog geografskog prostora, kao i kod ostalih slava.

Pod carem Justinijanom (527-565) kult se raširio na zapad, naročito na prostoru između Drača i Dubrovnika.

Tamo je prema sačuvanim podacima, postojalo više od 15 crkava posvećenih ovim svecima. Sam Dubrovnik je sve do 972. godine u Sv. Segiju i Vakhu imao svoje svetitelje-zaštitnike grada, piše na veb-sajtu posvećenom ovoj slavi- Srdjevdan.org .

Odatle se slavljenje Srđevdana širilo u unutrašnjost, tako da je ova slava u srednjovekovnoj Duklji bila jedna od značajnijih. O tome svjedoči i crkva Svetih Sergija i Vakha na Bojani kod Skadra, koja je i mjesto gdje su sahranjivani vladari prve kraljevske dinastije na teritoriji današnje Crne Gore, dela Bosne i Raške - Vojislavljevića u 11. i 12. vijeku.

Prema predanju, prilikom prenosa moštiju Svetog Save iz Trnova, u Mileševu su prenesene i mošti Svetih Sergija i Vakha, gdje je od ranije postojao kult ovih svetitelja, o čemu svjedoče i njihove freske iz najranijeg perioda freskopisa u Mileševi.

Usled ubrzanih i čestih migracija stanovništva u 19. i 20. vijeku današnje stanovništvo sa Srđevdanom kao svojom krsnom slavom razbacano je širom prostora Balkana, i u većini slučajeva to su pojedinačne porodice, koje su se tokom vremena odvojile od svojih rodova. Rijetki su primjeri da na manjem geografskom prostoru bude veći broj porodica koje slave Srđevdan.