Foto: EPA

Do sada, više puta su curili izvještaji različitih tajnih službi, SZO je slala svoj tim u Vuhan, ali i dalje se nagađa šta je istina. Šta znamo do sada?

Šta piše u izvještajima tajnih službi SAD?

Kako je u nedjelju objavio list „Vol strit žurnal“, a što je za posljedicu imalo da Bajden zatraži dublju istragu, američke obavještajne službe otkrile su da su u novembru 2019. godine tri službenika instituta u Vuhanu teško oboljela od nepoznate bolesti zbog čega su prebačeni u bolnicu.

Prvi slučaj zaraze korona virusom Kina jeste prijavila u Vuhanu, ali tek 31. decembra 2019. godine.

Šta piše u izvještajima tajnih službi Australije?

Izvještaj tajne službe o nepoznatom virusu slijepog miša iz Kine o kojem su istraživanja sprovođena u kineskom Vuhanu dostavljen je australijskom listu Dejli telegraf.

Prva teorija zavjere koju ovaj izvještaj pobija je ta da koronavirus vještački stvorio čovjek i da je planski pušten u svijet, ali najzanimljiviji dio izvještaja su informacije o istraživanju koronavirusa.

Već gotovo 15 godina, jedan kineski tim virusologa pod vođstvom dr Šija Zenglija, direktora Centra za infektivne bolesti Instituta za virusologiju u Vuhanu, bavi se istraživanjem koronavirusa koji se pojavljuju kod slijepog miša. Takvih virusa ima preko 5.000 vrsta, od kojih je dr Ši istraživao najmanje 50. U izvještaju se pominje i mogućnost katastrofe ukoliko dođe do nesreće i virusi pobjegne iz laboratorija. Kao jedan od rizika navedeni su bezbjednosni standardi u laboratorijima.


Foto: EPA

Naime, pominju su i izvještaji američkih diplomata u Kini koji su u decembru 2019. govorili o, dosad nepotvrđenim, bezbjednosnim nedostacima u laboratoriji u Vuhanu.

Osjetljivi dio izvještaja australijske tajne službe jeste to da australijska tajna služba ASIS jasnim riječima opisuje u dokumentu na 15 stranica kako je Kina skrivala informacije i uništila nužno potrebne uzorke o izbijanju epidemije koronavirusom u decembru prošle godine.

Posebno se izdvaja slučaj saradnice u naučnoj laboratoriji u Vuhanu Huang Jan Ling. Prema prvim izvještajima u kineskim medijima ona je bila prva osoba zaražena koronavirusom. Nakon kratkog vremena je nestala, njena kompletna biografija koja je bila onlajn je uništena i do danas nema joj nema traga.

Šta piše u zvaničnom izvještaju SZO?

Istraga Svjetske zdravstvene organizacije u Vuhanu objavljena je 31. marta ove godine. Ona, takođe potvrđuje tezu da je virus „prešao“ sa životinje na čovjeka, ali i donosi nova saznanja.

Prvi slučajevi koronavirusa povezivani su sa pijacom morskih plodova u Huananu, gusto naseljenoj četvrti Vuhana. Tim SZO posjetio je pijacu i analizirao da li je eventualno bolest povezana sa pijacom. Neki čvrst i konkretan zaključak o ulozi pijace u širenju bolesti, na osnovu raspoloživih podataka, nije donijet.

Tim je pronašao da je svega 28 procenata ranih slučajeva bilo vezano sa pijacom Huanan, dok je dodatnih 5 odsto indirektno bilo povezano sa pijacom, ali i drugim pijacama u gradu. U izvještaju se pominje rani slučaj oboljelog od korone koji nije imao nikakve veze sa pijacom Huanan, a od prvih slučajeva kovida 19, njih 47 procenata nije uopšte bilo povezano sa pijacom.

U izvještaju se navodi da iako to može da znači da Huanan pijaca nije izvor zaraze, mnogi blagi slučajevi zaraze nisu prijavljeni jer zaraženi nisu tražili medicinsku pomoć.

„Nikakvi čvrsti zaključci o ulozi pijace Huanan ne mogu se donijeti“, naveli su autori.

Navodi se i da je u oktobru 2019. registrovano 92 slučaja pacijenata sa simptomima nalik kovidu 19, dva mjeseca prije prve zvanično potvrđene infekcije. Iako je kineska vlada isključila mogućnost da su to slučajevi korone, pozivajući se na retrospektivno serološko testiranje, tim SZO navodi da je nivo antitijela mogao da opadne poslije toliko vremena, naročito jer su testovi sprovedeni godinu dana poslije eventualne infekcije.


Foto: EPA

Iako se u izvještaju navodi da najvjerovatniji scenario to da je neko pojeo zaraženu životinju, nema dokaza koja bi to životinja mogla da bude. Slični virusi pronađeni su kod pangolina, ugroženih stvorenja koje liče na kombinaciju mravojeda i armadila, ali nema čvrstih dokaza da su oni bili posrednici u pirenju kovida.

Među osumnjičenima su lasice i mačke, jer su podložne virusu, ali i da bi druge životinje mogle da budu potencijalni prenosioci virusa.

Tokom obilaska pijace u Vuhanu, istraživačima je rečeno da se na pijaci ne prodaju žive životinje, kao i da se životinje ne kolju na licu mjesta iako se u nekim prodavnicama prodaju žive ribe i vodozemci poput kornjača. Većina proizvoda je zamrznuta, navodi se u izvještaju i dodaje da se na pijaci mogu naći i egzotični primjerci pacova, bodljikavi prasića, krokodila i jelena.

Eksperti su u izvještaju naveli da je potrebna detaljnija analiza robe koja se prodaje na pijaci, kao i ispitivanje da li u okolini pijace žive psi i mačke. U izvještaju se navodi da im je neimenovani istraživač rekao da je, kada je posjetio pijacu 2014. godine, vidio kako se prodaju žive zmije i rakune.


Foto: EPA

Kineski zvaničnici kažu da je moguće da se virus proširio na Vuhan preko zamrznute hrane. SZO tim je detaljno istražio ovaj senario, naročito kada su vidjeli da je većina robe na pijaci u Vuhanu zaleđena, kao i da su neke prethodne epidemije infekcija bile povezane sa morskom hranom.

U izvještaju se daje za pravo nekim kineskim tvrdnjama da je virus u zemlju stigao preko uvezene zamrznute hrane, godinu dana prije početka epidemije uz komentar da virus može da opstane u zaleđenoj i zamrznutoj hrani. U izvještaju se navodi da „postoji mogućnost“ da je zamrznuta hrana dovela do izbijanja epidemije u Vuhanu krajem 2019. ali da je 2019. taj scenario bio „nevjerovatan“ jer ne postoje dokazi da je virus cirkulisao negdje drugdje.

„Mogućnost zaražavanja preko zaleđene hrane je relativno niska“, navode eksperti.

Laboratorija

Najkontroverznija mejnstrim teorija o porijeklu koronavirusa je da je procurio iz laboratorije u Vuhanu tokom nekog naučnog eksperimenta.



SZO tim je razmotrio i taj scenario i zaključio da je „ekstremno malo vjerovatan“ i posvetio mu je relativno mali segment izvještaja.

Tim je priznao da su curenja virusa iz laboratorija moguća, kao i da se u u Institutu za virologiju Vuhana nalazi kolekcija sojeva koronavirusa vrlo sličnih SARS-CoV-2. Navodi se i da se laboratorija centra za kontrolu bolesti preselila blizu Huanan pijace 2. decembra 2019. i da takva selidba može da poremeti operacije u bilo kojoj laboratoriji, ali su eksperti brzo odbacili ideju da je virus „pobjegao“ iz laboratorije jer, kako su naveli, vuhanske laboratorije dobro su obezbijeđene i da nikada nisu prijavile slične incidente, kao i da prije pandemije nisu radili sa koronavirusima iz šišmiša.

Tim SZO navodi da je Ši Žengli, istraživačica u vuhanskoj laboratoriji koja radi sa šišmišima, rekla da niko od zaposlenih nije bio zaražen tokom trogodišnjeg istraživanja koronavirusa među slijepim miševima. Iz izvještaja, navodi Vašington post, nije jasno da li je tim zatražio neke konkretnije dokaze za ovu izjavu ili joj je samo povjerovao na riječ.

Izvor: Cdm