Danas je Ilindan

Iako se slavi u srcu ljeta, Sveti Ilija se smatra i najavom skorog kraja ljetne sezone. Stara narodna izreka kaže: „Od Svetog Ilije, sunce sve milije“, što označava početak laganog opadanja vrućina i skori dolazak jeseni.

Foto: arhiva

Praznik se obilježava 2. avgusta po gregorijanskom, odnosno 20. jula po julijanskom kalendaru, a Sveti Ilija se poštuje kao prorok i čudotvorac, ali i kao „Gromovnik“, gospodar nebeskih sila.

Prema narodnim vjerovanjima, on je taj koji vozi kočije po nebu, a tutnjava točkova i zveket kopita stvaraju gromove. Zbog toga se u mnogim krajevima na ovaj dan izbjegavaju radovi u polju i ostavlja se sve kako bi se izbjeglo „srdžba“ sveca i loše vrijeme.

Lik Svetog Ilije jedinstven je primjer kako je hrišćanstvo uspjelo da se stopi sa starim paganskim vjerovanjima. Mnogi etnolozi i istoričari smatraju da je Sveti Ilija preuzeo karakteristike staroslovenskog boga Peruna, koji je takođe bio bog groma i neba. Ova fuzija je omogućila da se običaji očuvaju kroz vijekove, a Sveti Ilija postane zaštitnik polja, usjeva, te seoski praznik na kojem se okupljaju porodice i mještani.

Na ovaj dan se tradicionalno pale svijeće u crkvama i manastirima posvećenim ovom svecu, a narod se moli za zdravlje, plodnost i zaštitu od elementarnih nepogoda. Posebno je značajan u nekim dijelovima Crne Gore, gdje se na Ilindan održavaju sabori i slavske svečanosti, spajajući duhovno i društveno.

Tako Sveti Ilija ne samo da predstavlja važan praznik u pravoslavnom kalendaru, već i simboličnu tačku susreta prirode, tradicije i vjere koja opstaje na našim prostorima.