15-11-2019

Svetac iz naroda: Deset godina od smrti patrijarha Pavla

Patrijarh Pavle, svetovno ime Gojko Stojčević, preminuo je na današnji dan prije deset godina u 95. godini. Na tronu Svetog Save kao patrijarh srpski nalazio se 19 godina, a među narodom je bio veoma omiljen zbog svoje skromnosti i istinoljubivosti.


Posljednjem ispraćaju do porte manastira Rakovica, gdje je sahranjen 19. novembra 2009, na ulicama Beograda prisustvovale su stotine hiljada poštovalaca.

Patrijarh Pavle bavio se i naučnim radom, među njegovim objavljenim delima je Monografija o manastiru Deviču, besjeda „"Život po Jevanđelju" i "„Molitve i molbe" koje su štampane i kao dopunjena izdanja.

Lična biblioteka patrijarha Pavla pripada fondu Biblioteke srpske patrijaršije, ima status kulturnog dobra i čuva se se u prostorijama konaka manastira Svetog arhangela Mihaila u Rakovici.

U njegovo vrijeme osnovana je Akademija SPC za umetnost i konzervaciju, vraćena je veronauka u javne škole, a Bogoslovski fakultet u okrilje Univerziteta.


Rođen je kao Gojko Stojčević 11. septembra 1914. u selu Kućanci, Donji Miholjac, Slavonija, u porodici zemljoradnika. U rodnom mjestu je završio osnovnu školu, a nižu gimnaziju u Tuzli. Ispit zrelosti položio je u Šestoj muškoj gimnaziji u Beogradu koju je pohađao vanredno da bi mogao da upiše uporedo i Medicinski fakultet.

Šestorazrednu bogosloviju završio je u Sarajevu 1936, a Bogoslovski fakultet u Beogradu, u kojem je prethodno završio i dvije godine Medicinskog fakulteta.

Drugi svjetski rat zatekao ga je na odsluženju vojnog roka, a kao izbjeglica nalzio se u manastiru Sveta Trojica u Ovčaru i Banji Koviljači od 1944. kao vjeroučitelj za decu u izbeglištvu.

Odatle je iz zdravstvenih razloga otišao u manastir Vujan, u selu Prislonica, između Čačka i Gornjeg Milanovca, gdje je ostao do 1945. i odlučio da se posveti monaškom životu.

U manastiru Blagoveštenje u Ovčarsko-Kablarskoj klisuri zamonašio ga je kao Pavla jeromonah Julijan.

Od 1949. do 1955. bio je sabrat manastira Rače a u čin jeromonaha unapređen je 1954. godine.

Službovanje u Eparhiji raško-prizrenskoj u znatnoj mjeri je posvetio obnovi crkava i manastira i posebno obnovi monaškog života.

Početkom decembra 1990. episkop Pavle je imenovan za 44. srpskog patrijarha nasledivši na tronu Svetog Save patrijarha Germana.


Bogoslovski fakultet SPC dodijelio mu je 1998. zvanje počasnog doktora bogoslovlja.