24-11-2022

Večeras otvaranje izložbe povodom 50 godina od osnivanja Moderne galerije „Jovo Ivanović”

Povodom svečane proslave Dana opštine Budve, večeras će u 19 časova, biti otvorena izložba 50 godina od osnivanja Moderne galerije „Jovo Ivanović”, u organizaciji JU Muzeji i galerije Budve.



Na otvaranju izložbe će govoriti mr Dobrila Vlahović, predstavnik Ministarstva kulture i medija i dr Predrag Zenović, predsjednik Savjeta za kulturu Opštine Budva.

Uvodni tekst iz kataloga mr Lucije Đurašković, istoričara umjetnosti i muzejskog savjetnika:

„Reprezentativna postavka izložbe organizovane povodom 50 godina Moderne galerije „Jovo Ivanovićˮ, predstavlja izbor iz njenog bogatog fonda sadržanog u zbirkama koje čuvaju različite likovno-umjetničke iskaze brojnih eminentnih stvaralaca koji su obilježili modernu i savremenu umjetnost od početka prošlog vijeka, pa do danas. Samim tim, ona predstavlja uvid u raznovrsnost stilova i likovnih poetika kako zavičajnih umjetnika, tako i umjetnika sa šireg evropskog, pa i svjetskog prostora, sa autentičnim individualnim kvalitetima, pokazujući i dokazujući bezgranične varijacije ljudskog duha koji samo tajna umjetničke kreacije može da podstakne, pokrene i razvije do vizija koje dosežu vanvremenske i vanprostorne sfere, živeći jedan drugi, sasvim svoj, autohtoni svijet. Svijet „iluzijaˮ koji katkad lirski i intimistički, a katkad žestoko i surovo sarkastički, neovisno od apstrakcije ili figuralnosti, ukazuje, preobražava, traži, izaziva i otvara nove humane puteve, te daruje duboku emociju uzdižući biće čovjeka na pijedestal čovječnosti.

Osnivanje Moderne galerije vezuje se za već davnu godinu 1972. kada je osnovan budvanski Kulturni centar, posebnim zalaganjem Miroslava Luketića, njegovog prvog direktora, Bogoljuba Rađenovića, tadašnjeg sekretara Odsjeka za privredu, i naročito Jova Ivanovića, znamenitog i uglednog budvanskog i crnogorskog umjetnika, čije ime Moderna galerija danas nosi (2018). Ovo je i prilika da se podsjetimo i preteča ovog, za kulturu grada Budve, presudnog događaja, a to je izložba Mila Milunovića u fiskulturnoj sali Osnovne škole „Stefan M. Ljubišaˮ 1964. god, kao začetak likovnog života u Budvi. Iste godine organizovan je i kongres Saveza likovnih umjetnika Jugoslavije, a nešto kasnije i „Internacionalni likovni susretiˮ, koji su uz nesebičnu pomoć umjetnika iz Pariza, Ljubinke i Bate Mihailović, kao i zdušnim zalaganjem Jova Ivanovića okupili brojne značajne umjetnike sa naših prostora i svijeta, što je sve uticalo na početak stasavanja Moderne galerije u instituciju likovne kulture visokog ranga, čije se ime i reputacija, još od osnivanja, pominjala i u uglednim francuskim listovima kao što su „Imanite”, „Les Lettres Françaises” i „Figaro”. Prva izložba organizovana je u Modernoj galeriji 1972. godine, a njenu postavku je uradio Milivoje Nikolajević, tadašnji direktor Galerije Matice srpske.

Predstavljala je prvu i jedinstvenu izložbu internacionalnog tipa na našim prostorima na kojoj su učestvovali eminentni strani i domaći umjetnici sa prostora bivše Jugoslavije. Tako su se na jednom mjestu našla djela Šveđanina B. Lindstroma, Japanca J. Tabućija, Engleza M. Bredlija, Francuza F. Žislena, G. Bolina i R. E. Žilea, Španca D. Arnaiza, Njemca K. O. Geca, zajedno sa jugoslovenskim umjetnicima P. Lubardom, Ljubinkom i Miloradom – Batom Mihailović, P. Milosavljevićem, B. Filipovićem Filom, E. Murtićem, Z. Pricom, G. Čemerskim, Đ. Ivačkovićem, Z. Pavlovićem, A. Jemecom, M. Zaimovićem, J. Bernikom i J. Ivanovićem. Od umjetničkih djela sa ove izložbe nastala je poklon zbirka Savremeni ekspresionisti, koja i danas čini okosnicu fonda Moderne galerije „Jovo Ivanovićˮ.

Istaknuti francuski likovni kritičar Žorž Budaj je, povodom ove izložbe, zabilježio: „Prva serija djela iz fondova novog muzeja savremene umjetnosti u Budvi, pruža mogućnost posjetiocu da se upozna sa jednom konciznom, ali kvalitetnom antologijom slikarstva koje se javilo u Evropi u godinama poslije Drugog svjetskog rata. U pitanju je siguran izbor koji svjedoči o trajnosti umjetnosti i njenom internacionalizmu. Prva postavka združuje Šveđane, Japance, Engleze, Njemce, Špance, Francuze, Holanđane, Belgijance, Jugoslovene. Većina umjetnika, zastupljenih u ovom izboru, živi i radi u Parizu. Dijapazon stilova je širok i kreće se u granicama od čistog slikarstva i apstrakcije, do figuracije ekspresivnog karaktera. Ne postoji jaz između umjetnika naglašenih individualnosti i njihovo približavanje ovdje pokazuje da, bez obzira koji je stil u pitanju, oni ostaju duboko vezani za realan svijet i probleme naše civilizacije.ˮ

Moderna galerija je kontinuirano nastavila sa izlagačkom djelatnošću održavajući visok, zavidni nivo, čime je dostigla rijedak renome na prostoru bivše Jugoslavije i današnje Crne Gore. U njoj su bila izložena djela mnogih stranih umjetnika, među kojima: R. Gutuzo, Pigoznis, Mosjenko, Nandi, Estruga i brojni drugi, kao i najveća imena savremenog likovnog izraza Crne Gore i nekadašnje Jugoslavije, kao što su P. Lubarda, M. Milunović, M. Konjović, S. Šumanović, P. Milosavljević, Z. Prica, E. Murtić, B. Filo Filipović, C. Lainović, N. Gvozdenović, N. Graovac, G. Čemerski, V. Stanić, S. Vukčević, D. Mojović, O. Ivanjicki, V. Stanić, Milan Tucović i mnogi drugi (preko 400 umjetnika) čija imena, zbog nedostatka prostora, ne mogu biti navedena.

Navedena imena dovoljno govore o visokoj zahtjevnosti i kriterijumima pri izboru izlagača od samog početka njene izlagačke djelatnosti do danas, čemu su posebno doprinijeli: Jovo Ivanović, njen prvi rukovodilac, Dragana Ivanović, istoričar umjetnosti i muzejski savjetnik, kao i danas, Jelena Đakonović, istoričar umjetnosti i viši kustos.
Takođe, od svog osnivanja do danas, Moderna galerija je težila ka internacionalnom povezivanju i širenju van granica zemlje, o čemu svjedoči saradnja sa brojnim istaknutim srodnim institucijama u zemlji i inostranstvu (Narodni muzej Crne Gore – Cetinje, Galerija „Josip Bepo Benković” – Herceg Novi, Zavičajni muzej – Bar, Centar savremene umjetnosti – Podgorica, Muzeji i galerije Podgorice, Kulturni centar – Kotor, Narodni muzej – Beograd, Muzej primenjene umetnosti – Beograd, Umjetnička galerija – Dubrovnik, Galerija Radničkog univerziteta „Đuro Đaković” – Sarajevo i dr.) kao i internacionalni projekti („Internacionalni likovni susretiˮ, „Sarajevska zima”, „Svjetski majstori moderne umetnosti iz jugoslovenskih kolekcija” – Narodni muzej – Beograd, „Salon Nove realnosti” – Pariz, „Izbor iz savremene crnogorske umjetnosti” – Lisabon itd).

Danas je Moderna galerija „Jovo Ivanović” strukturirana kroz pet heterogenih zbirki sa sveukupno 469 umjetničkih djela, za koje su zadužena stručna lica: Savremeni ekspresionisti (Jelena Đakonović, viši kustos), Zbirka stranih umjetnika (Tanja Jovetić, viši kustos), Zbirka crnogorskih umjetnika (Saša Radišić, kustos), Zbirka naivaca (Tanja Jovetić, viši kustos) i Zavičajna zbirka (Jelena Đakonović, viši kustos).

Iako segmentarna, jer predstavlja jedan od izbora, ova izložba, cijelom svojom hodnom linijom, kao osobena likovna rapsodija, dugo odzvanja u srcu posmatrača spajajući ga sa srcem umjetnika koje, kako navodi veliki Pol Kle: „uzbuđeno bije, goni ga duboko dolje, do same praosnove. Mali je broj onih koji podnose tu dubinu. Mali je broj onih koji ponirući u dubinu umiju da iznesu na vidjelo ono što se vidjelo i spoznalo.”