31-05-2023

IJZ: U Crnoj Gori u posljednjoj deceniji tendencija rasta prevalencije upotrebe duvanskih proizvoda

U Crnoj Gori se među pripadnicima odrasle populacije, starosti, od 15 do 64 godina, u poslednjoj deceniji, evidentira tendencija rasta prevalencije upotrebe duvanskih proizvoda, saopštili su iz Instituta za javno zdravlje (IJZ), povodom Svjetskog dana bez duvanskog dima koji se obilježava 31. maja širom svijeta od 1987. godine.


Foto: IJZ

Oni su podsjetili da, prema podacima poslednjeg istraživanja ponašanja stanovništva, zastupljenost pušača u opštoj populaciji iznosi 35,4%, što je značajno više u odnosu na evropsku populaciju.

"Navedeno istraživanje je pokazalo da je, još 17,1% populacije nekada tokom života koristilo duvanske proizvode, što znači da je samo 47,6% ili manje od polovine stanovnika tokom cijelog života apstiniralo od pušenja. Među ženama u Crnoj Gori, zabilježeno je 34,5% onh koji koriste duvanske proizvode, što je značajno više u poređenju i sa Evropom, a posebno sa svjetom. Pri tome, treba naglasiti da je u populaciji mlađih žena, starosti između 15 i 24 godine, prevalencija veća, za čak 1%, nego među muškarcima iste starosti", naveli su iz Instituta.

Kako su napomenuli da se u Crnoj Gori ostvaruje i značaja rast vrijednsti ovog pokazatelja među mladima, iako su podaci pokazali da je prevalencije pušenja u populaciji Crne Gore najviša među stanovništvom starosti između 45 i 54 godina, i da iznosi gotovo 45%.

"Naime, broj korisnika duvanskih proizvoda je značajno povećan i među petnaestogodišnjacima (GYTS) i među šesnaestogodišnjacima (ESPAD). Posebno je povećana zastupljenost mladih pušača muškog pola i iznosi oko 11% među petnaestogodišnjacima, što je dvostruko više u odnosu na predhodno istraživanje. Zastupljenost među šesnaestogodišnjacima iznosila je 18%, što je značajno više nego u predhodnom istom istraživanju. Kod djevojaka se bilježi tendencija povećanja nakon 16-te godine i u 18-oj je bila veća nego kod vršnjaka muškog pola", dodali su u saopštenju.

Duvanska zavisnost je priznata kao bolest, u Međunarodnoj klasifikaciji bolesti SZO i Američkom psihijatrijskom udruženju za dijagnostiku i statistiku.

"Komplikacije upotrebe duvanskih proizvoda se mogu sagledati u različitim aspektima, ali su zdravstvene sa najtežim posljedicama, a pri tome su preventabilnog karaktera. Već duže vrijeme se ističe ozbiljnost upotrebe duvana, jer ono uzrokuje oboljenja respiratornog, kardivaskularnog, a dokazano je da afektira i sve ostale organe u tijelu. Takođe, povećava rizik nastanka velikog broja različitih malignih bolesti. Naime, postoje dokazana korelacija između pušenja i Ca pluća, kao najteže komplikacije upotrebe duvana. U Crnoj Gori, raste prevalencija Ca pluća, sa sve većim učešćem žena u strukturi oboljelih, što se povezuje sa sve većom zastupljenošću žena među pušačima. Osim Ca pluća, duvan se povezuje sa malignim oboljenjima drugih organa, kao što su: usna duplja, usane, grla (ždrijela i grkljana), jednjaka, uzrokuju mijeloidne leukemije, rak nosnih i paranazalnih sinusa, debelog crijeva, bubrega, jetre, pankreasa, želuca, jajnika, donjeg urinarnog trakta (uključujući bešiku, ureter i bubrežnu karlicu). Neke studije su, takođe, pokazale vezu između pušenja duvana i povećanog rizika od raka dojke, a poznato je da pušenje povećava rizik od raka grlića materice kod žena zaraženih humanim papiloma virusom", zaključili su iz Instituta za javno zdravlje.