17-10-2023

Sv. Stefan i Jelena Štiljanović

Srpska pravoslavna crkva i njeni vjernici 17. oktobar posvećuju Svetom Stefanu i Jeleni Štiljanović. Blaženi knez Stefan Štiljanović u našoj tradiciji prikazan je kao najuzorniji hrišćanski vladar, koii je činio plemenita djela i junački se borio protiv Turaka. Njegove mošti se nalaze u Sbornoj crkvi u Beogradu.


Foto: MCP

Ovaj blaženi knez Stefan Štiljanović, porijeklom iz srpskog plemena Paštrovića, južno od Huma, sa crnogorskog primorja, rođen je od pravoslavnih i blagočestivih roditelja i odgajen u svakoj dobroj nauci Gospodnjoj.

Još kao mlad pokazao se kao veoma bogoljubiv i čovjekoljubiv i starao se da srce svoje svagda ima upravljeno ka Gospodu. Kada je pak odrastao on je usrdno revnovao u djelatnom ispunjavanju volje Božije, kojoj se učio iz Svetog Pisma.

Stefan takođe bješe vješt i u vojnoj vještini i srcem bješe veoma hrabar, kao što se to docnije pokaza u borbama sa bezbožnim Agarjanima, to jest Turcima. Otišavši iz svog rodnog kraja u Srem (krajem 15. ili početkom 16. vijeka), on postade despot Srpski i dobi na upravu mjesto Morović u Sremu, gde od tada bješe njegovo sjedište.

Pravedni Stefan se i ovde, kao i svuda do sada, uklanjaše od svakoga zla i činjaše svome narodu mnoga dobra. On sebe svagda ograđivaše strahom Božjim i bogoljubivim čovjekoljubljem. Bješe izobilan vjerom pravoslavnom, molitvom i milostinjama, kako prema ljudima, tako i prema crkvama i manastirima. Iako bješe opasan vlašću, on nikada ne zaboravljaše činiti pravdu. No vremena u kojima on upravljaše bjehu vrlo teška, i neprilike pritiskivahu njega i njegov narod sa svake strane. Pravedni Božji rodoljub, ovaj divni knez i despot Srpski može se zaista usporediti sa svetim Aleksandrom Nevskim ili sa svetim Jovanom Vladimirom.

Upokojio se početkom XVI veka (po nekima 1515. god.). Na grobu njegovom pojavljivala se noću svetlost, prema kojoj su i pronađene njegove svete mošti, koje su dugo počivale u fruškogorskom manastiru Šišatovcu, pa su za vrijeme drugog svjetskog rata prenijete u Beograd i položene u Sabornu crkvu pored tijela kneza Lazara. NJegova žena Jelena videći netljene mošti Stefanove i čudesa od istih zamonaši se i predade podvigu do smrti.

Izvor: Iz Ohridskog prologa Vladike NIkolaja Velimirovića