Foto: Portal RTV Budva


“Revizija tužilje odbija se kao neosnovana”, piše u presudi u koju su “Vijesti” imale uvid.

Podsjećaju da je presudom Višeg suda u Podgorici od 14. maja 2024. godine, odbijena kao neosnovana žalba Narodne banke Srbije i potvrđena presuda Osnovnog suda u Kotoru.

Presudom osnovnog suda u Kotoru, koju su “Vijesti” ranije objavile, odbijen je tužbeni zahtjev kojim je Narodna banka Srbije tražila da se utvrdi da je, kao kao pravni sljedbenik Službe društvenog knjigovodstva u SR Srbiji - Centrale u Beogradu, na osnovu Rješenja o eksproprijaciji Opštine Budva od 5. novembra 1988. godine, ima pravo na naknadu za eksproprisanu nepokretnost.

“Odbija se tužbeni zahtjev kojim je traženo da se Opština Budva obaveže da Naradnoj banci Srbije na ime naknade za nepokretnosti - djelove zgrade eksproprisane Rješenjem o eksproprijaciji Opštine Budva, Opštinskog odjeljenja za urbanizam, komunalno-stambene poslove i katastar od 5. novembra 1988. godine, isplati iznos od 705.608,00 eura, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 28. novembra 2013. godine. Odbija se tužbeni zahtjev kojim je traženo da se Opština Budva obaveže da Narodnoj banci Srbije na ime naknade za nepokretnosti - gradsko građevinsko zemljište, eksproprisano Rješenjem o eksproprijaciji Opštine Budva, isplati iznos od 172.208,00 eura, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 28. novembra 2013. godine”, navodi se u presudi.

Narodna banka protiv presude je blagovremeno izjavila reviziju zbog, kako su naveli, bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primjene materijalnog prava, s predlogom da Vrhovni sud Crne Gore ukine osporenu presudu i predmet vrati na ponovno odlučivanje.

“Po razmatranju spisa ovaj sud je ispitao pobijanu presudu, u smislu člana 401 Zakona o parničnom postupku (ZPP), pa je našao da je revizija neosnovana. U postupku pred prvostepenim i drugostepenim sudom nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 367 stav 2 tačka 12 ZPP, na čije postojanje revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Ne stoji ni revizijom ukazana bitna povreda odredaba postupka iz člana 367 stav 2 tačka 15 ZPP, jer je izreka drugostepene presude jasna i u skladu sa datim razlozima, a razlozi dati u obrazloženju su u skladu sa stanjem u spisima sadržinom dokaza provedenih u postupku, koji su pravilno cijenjeni u skladu sa članom 9 ZPP, što isključuje postojanje nedostataka zbog kojih se ista na valjan način ne bi mogla ispitati, a time i navedene bitne povrede odredaba postupka. Nije ostvaren ni revizijski osnov pogrešna primjena materijalnog prava”, piše u presudi Vrhovnog suda.

“Vijesti” su ranije objavile da je vrijednost spora iznosila 1.648.483,64 eura.

Opštinu Budva u višegodišnjem sporu zastupao je Sekretarijat za zaštitu imovine.

Narodna banka Srbije je preko svoga punomoćnika tokom postupka navela da je je SDK u Srbiji - centrala u Beogradu, odmah nakon što je početkom novembra 1988. donijeto rješenje o eksproprijaciji u korist Radne organizacije “Stari grad”, izjavila žalbu tadašnjem Republičkom sekretarijatu za finansije, koji je u aprilu 1989. odbio žalbu, te da je takođe odbačena i tužba kojom je SDK u Srbiji tražila poništenje tog akta od Vrhovnog suda Crne Gore u junu 1990. čime je rješenje o eksproprijaciji postalo konačno i pravosnažno.

“Nakon što je rješenje o eksproprijaciji postalo pravosnažno, RO ‘Stari grad’ se upisala u katastar kao nosilac prava upravljanja i korišćenja. Pravo korišćenja je prenijeto na Opštinu Budva nakon likvidacije RO ‘Stari grad’. Tačkom 6 dispozitiva rješenja o eksproprijaciji određeno je da će postupak naknade za eksproprisanu nepokretnost sprovesti Opštinsko odjeljenje za urbanizam, komunalno-stambene poslove i katastar Budva, što nikada nije urađeno, odnosno navedeno odjeljenje nikada nije postupilo po ovoj tački. Iz ovih razloga Narodna banka je pokrenula vanparnični postupak za utvrđivanje naknade, međutim kako je Opština Budva osporila potraživanje, to je Osnovni sud u aprilu 2013. prekinuo vanparnični postupak i uputio Narodnu banku Srbije da u parničnom postupku ostvaruje svoja potraživanja”, između ostalog je navedeno tokom postupka.

Sekretarijat za zaštitu imovine Opštine preko svoga punomoćnika je tokom postupka istakao prigovor nedostatka aktivne legitimacije, budući da se uvidom u zemljišne knjige katastarskog operatera Budva može zaključiti da pravni prethodnik Narodne banke Srbije nikada nije imao pravo svojine na nepokretnostima niti ga “može imati jer je u pitanju opštenarodna imovina stečena nacionalizacijom”.

Burna istorija, nasljednici traže vilu

Nekadašnja Vila Medin izgrađena je 1939. i bila je moderno odmaralište koje je raspolagalo sa 22 sobe i 38 kreveta. Odmaralište je bilo u najluksuznijem zdanju u Starom gradu, koje je Jugoslavija, nakon Drugog svjetskog rata, nacionalizovala od starobudvanske porodice Medin. Vila dobija novog gazdu - Narodnu banku Jugoslavije, koja je pretvara u odmaralište svojih radnika zaposlenih u Službi društvenog knjigovodstva.

Razorni zemljotres 1979. godine ruši odmaralište, nakon čega slijedi obnova kompletnog Staroga grada, pa i vile.

Slijedi nova nacionalizacija, 1988. godine, kada je zgradu preuzela Opština Budva, a gazdovanje povjerila Radnoj organizaciji “Stari grad”.

Zgrada godinama nije u upotrebi, iako se nalazi u samom srcu Staroga rada. Dijelom je okrenuta ka plaži Brijeg od Budve, poznatije kao Ričardova glava, a na drugoj strani ka Trgu pjesnika.

Priča o Vili Medin, jednom od prvih hotela u Budvi i začetnika elitnog turizma na ovom dijelu Jadrana, priča je o odnosu države prema građanima, nepravdi i borbi koju nasljednici staromještanske porodice i danas vode, kako bi na sudu vratili vrijednu imovinu u srcu Starog grada, oduzetu prije skoro osam decenija.

Kako su “Vijesti” ranije objavile, nasljednici su dali zeleno svjetlo da se vila očisti, ali ne i da se obavljaju radovi na adaptaciji, jer je vila pod restitucijom i, kako tvrde, mora biti vraćena onima kojima je nepravedno oduzeta.

“Porodica Medin je prisutna u Budvi od 1705. godine, kada je naš davni predak Kristoforo Medin doselio iz Kastel Lastve (Petrovac) u Stari grad Budvu. Generacije Medina su živjele u porodičnoj zgradi u Njegoševoj 2. U prizemlju je bila trgovina, a porodica je živjela na gornjim etažama. Krajem dvadesetih godina prošlog vijeka, počeo je razvoj turizma u Budvi, pa su neke porodice investirale u izgradnju hotela i pansiona. Među njima su bili i moj djed Ivo Medin sa suprugom Olgom, rođenom Suđić, te je sredinom tridesetih godina započela izgradnja hotela”, ispričao je ranije “Vijestima” jedan od nasljednika Ivan Vuković, koji živi u Velom Lošinju, ostrvu u Hrvatskoj.

Kako je naveo, djed Ivo i baka Olga su bili suvlasnici hotela.

“Nakon smrti bake Olge 1938. godine, njihovih šestoro djece, odnosno naši roditelji, su zajedno sa svojim ocem Ivom postali suvlasnici hotela. Građenje i opremanje hotela je završeno u prvoj polovini 1939. godine, kada je hotel otvoren i kada su ušli prvi gosti. Nije mi poznato ime arhitekta koji je izradio tehničku dokumentaciju, ali se prema fotografiji iz onog vremena vidi kako je to bila promišljena arhitektura u odnosu na Stari grad s jedne strane i lučne konture morskog žala s druge. Bruto razvijena površina hotela zajedno s balkonima na morskoj strani iznosila je 844,89 kvadratnih metara. Hotel je raspolagao sa 22 sobe i 38 kreveta. Ulično pročelje zgrade je diralo vanjsko stepenište kuće Rađenović, što danas nije slučaj. To je vidljivo u dispozicijskom nacrtu Starog grada iz vremena prije zemljotresa, kao i na snimku geoportala”, naglasio je Vuković.

Prema njegovim riječima, hotel je funkcionisao sve do napada na Jugoslaviju, 6. aprila 1941. godine.

“Nakon toga, hotel je zatvoren, a djed Ivo, njegov brat Nikola i naši roditelji su iz Njegoševe 2 preselili u hotel. Tamo su živjeli sve dok ondašnje vlasti nisu pokrenule proces nacionalizacije. Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Republike Crne Gore na Cetinju, od 28. aprila 1948. godine, ‘naređuje se zemljišniku K.O. Budva da se izbriše pravo vlasnosti dosadašnjih vlasnika (imenovani su Ivo Medin i njegova djeca), te da uknjiži pravo upravljanja na ime i u korist opštenarodne imovine s pravom upravljanja Opštine Budva’. Nakon toga, cijela porodica je bila prisiljena vratiti se u staru kuću, ispričao je Vuković, te dodao da je potom u posjed Vile Medin došao SDK Jugoslavije, da bi Vila, iako je preživjela katastrofalni zemljotres 1979. godine, bila sravnjena:

“Nažalost, ono što nije srušio zemljotres, srušile su vladajuće strukture”, istakao je Vuković.

Najavljena adaptacija i pretvaranje u kulturni centar
Predsjednik Opštine Budva Nikola Jovanović najavio je da će Vila Medin biti adaptirana i pretvorena u Kulturni centar.

“Vila Medin će kroz konzervatorski prilagođenu adaptaciju biti prvi stepenik budućeg kulturnog centra. Naša namjera je da ona postane zborno mjesto svih kulturnih institucija u gradu”, kazao je Jovanović ranije za RTV Budva.

U okviru planirane adaptacije, kako je najavio, biće stvoreni uslovi da lokalne institucije kulture dobiju jedinstven prostor za predstavljanje svojih aktivnosti, organizaciju događaja i međusobnu saradnju.

“Stari grad zaslužuje reprezentativan kulturni prostor koji će afirmisati rad naših ustanova i umjetnika”, kazao je tada Jovanović.

Izvor: Vijesti