Foto: Ilustracija, Pixabay

Ovaj praznik uvijek pada uoči Svetog velikomučenika Dimitrija, zbog čega se i nazivaju Mitrovske zadušnice.

U crkvama se ovaj dan uvijek obilježavao Svetom liturgijom i parastosom, na kome sveštenik vinom preliva žito, a poslije službe se obilaze groblja.

Na grobove se nose svijeće, a sveštenici obavljaju pojedinačne parastose i čitaju molitve za preminule. Ako nije moguće otići na grob pokojnika, njima se služi pomen u crkvi. Prema učenju Crkve, na Zadušnice se vjernici mole u hramovima i na grobljima za pokoj duša umrlih, a čine i milostinju.

U crkvi se na Zadušnice pominju i riječi Svetog Jovana Zlatoustog, jednog od najvećih bogoslova četvrtog vijeka hrišćanske propovijedi:

Pomozite pokojnima i pominjite ih. Ne oklijevajte da pomognete onima koji su otišli i prinesite vaše molitve za njih.

Na groblje se često odnosi hrana, što nije crkveno pravilo već novonastali običaj u našem narodu.

Šta danas valja uraditi

Zadušnice nikada nisu u vrijeme posta, niti padaju u postan dan, jer su uvijek u subotu. Peku se kolači od bijelog brašna, koji se ponekad zovu "prosfore". Spremaju se rakija, pivo, vino, voda, a u nekim mjestima se iznosi i žito.

Nosi se onoliko svijeća koliko se mrtvih pominje. U svim krajevima Srbije na grobove izlazi sveštenik da okadi grob. Ako je nekim slučajem sveštenik spriječen da dođe, onda neko od prisutnih tamjanom obavi prekađivanje.

U crkvenoj godini postoje četiri opšta zadušna dana: Zadušnice pred Vaskršnji post (uoči početka Velikog posta), Duhovske zadušnice (uoči praznika Svete Trojice), Miholjske zadušnice (uoči Miholjdana) i Mitrovske zadušnice (uoči Mitrovdana).

Zadušnice uvijek padaju u subotu, kada se organizuju i bogosluženja posvećena upokojenima, jer je Hristos dan uoči Vaskrsenja, koje se uvijek slavi u nedjelju, proveo u grobu.