Ilustracija (Foto: pixabay)

Kontinent bilježi najtoplije ljeto ikad, analize pokazuju da temperature rastu dvostruko brže od globalnog prosjeka.

Od 27 evropskih zemalja koje je obuvatila analiza, 12 je zabilježilo najvišu temperaturnu anomaliju ikada u trajanju od najmanje mjesec u kontinuitetu tokom 2022. godine. Anomalije su bile za više od 1,9 stepeni iznad prosječne temperature zabilježene između 1991. i 2020. godine tokom najmanje jednog mjeseca.

C3S je juče objavila podatke koji pokazuju da je Evropa zabilježila drugu najtopliju godinu u istoriji i najtoplije ljeto ikada.

Najveći porast temperature zabilježen je krajem ljeta, u oktobru i decembru. U Austriji je prosjek tokom oktobra 2022. bio 3,3 stepena iznad klimatske normale između 1991. i 2020. godine. Francuska i Slovenija su takođe zabilježile temperaturne anomalije od tri stepena ili više tog mjeseca, dok su Hrvatska i Grčka imale tri stepena “viška” u decembru.

Italija je bila toplija od prosjeka u svim, osim u dva mjeseca u godini. Zabilježila je najvišu mjesečnu temperaturnu anomaliju za tri različita mjeseca, u maju, oktobru i decembru. Španija i Portugal su tri puta tokom 2022. oborile rekorde po mjesečnim anomalijama.

Sjeverna i Zapadna Evropa su tokom godine iskusile produžene i intenzivne toplotne talase. Veći dio kontinenta pretrpio je sušu, a broj šumskih požara je bio najveći u posljednjih 15 godina.

Globalno, 2022. je bila peta najtoplija godina u istoriji, a posljednjih osam godina ukupno su bile osam najtoplijih zabilježenih, prema Kopernikusu. Prosječna globalna temperatura u 2022. bila je 1,2 viša od predindustrijskog doba 1850-1900.

Ovaj porast temperature nije bio ujednačen širom svijeta. Uslovi La Ninje izazvali su niže temperature širom pacifičkog regiona, što znači da su Australija i Južna Amerika imale tendenciju da budu hladnije od prosjeka u 2022.

Međutim, temperature su bile daleko više na sjevernoj hemisferi, posebno na Arktiku i u Evropi. Temperature rastu dva puta brže od globalnog prosjeka u Evropi i četiri puta brže na Arktiku.

“Vremenski obrasci i efekat La Ninja nisu učinili svoje. Važno je sagledati širi trend zagrijavanja, tamno crvene mrlje na mapama koje se šire”, rekla je Samanta Burges, zamjenica direktora C3S.

U prosjeku, globalne temperature su bile 1,2 stepena iznad perioda 1850-1900 u 2022. godini. Iako hladnija nego 2021, prošla godina se pridružila nizu od 2015. do 2022. koji je najtopliji period u istoriji. Samo jedna godina između 1940. i 2014. zaokružuje tu “paklenu deceniju”.

C3S je saopštio da su djelovi zapadne Evrope, Bliskog istoka, centralne Azije i Kine, Novog Zelanda, sjeverozapadne Afrike i Roga Afrike imali najtopliju godinu u istoriji. Temperature su takođe bile više od dva stepena iznad prosjeka 1991-2020 u djelovima sjevernog centralnog Sibira i duž Antarktičkog poluostrva.

Burges je rekao da je od krucijalnog značaja zadržati globalno zagrijavanje u okviru 1, 5 stepeni u odnosu na predindustrijsku eru.

„Svaki djelić stepena je bitan. Što je globalna klima toplija, to imamo više ekstremnih vremenskih pojava. Oni su intenzivniji, češći, a to ima implikacije ne samo na ljude već i na ekosisteme, biodiverzitet i staništa”, podvukao je Burgas.