13-01-2023

Vrijeme je za preispitivanje osnovanosti diploma Luča

U Crnoj Gori je, u posljednjih pet školskih godina, dodijeljeno 5.165 diploma LučVrijeme je za preispitivanje osnovanosti diploma Lučaa u osnovnim i 5.005 diploma Luča A i B u srednjim školama, saopšteno je iz Centra za građansko obrazovanje (CGO).

Vrijeme je za preispitivanje osnovanosti diploma Luča | Radio Televizija Budva

Foto: CGO

Iz te nevladine organizacije poručili su da je vrijeme da prosvjetna inspekcija i resorno Ministarstvo započnu proces preispitivanja kvaliteta diploma Luča.

Oni su kazali da je zabrinjavajući nastavak produkcije diploma Luča, koje su u disproporciji sa realnim kvalitetom obrazovanja u Crnoj Gori, a na što odavno opominju i sasvim suprotni podaci iz PISA testiranja.

"Po podacima do kojih je CGO došao, shodno Zakonu o slobodnom pristupu informacijama, u posljednjih pet školskih godina dodijeljeno je 5.165 diploma Luča u osnovnim školama i 5.005 diploma Luča A i B u srednjim školama", navodi se u saopštenju.

Viša pravna savjetnica u CGO Snežana Kaluđerović rekla je da je procenat na godišnjem nivou za osnovne škole varirao od 13,58 odsto, koliko je zabilježeno u školskoj 2017/18, do 15,72 odsto u školskoj 2020/21 godini.

Prema njenim riječima, ti procenti variraju i po opštinama, pri čemu je natprosječan broj uglavnom u Andrijevici, Beranama, Rožajama, Podgorici i Plavu.

“U Andrijevici je to najčešće išlo i do preko četvrtine učenika devetog razreda koji su dobijali tu diploma”, navela je Kaluđerović.

Ona je kazala da je izraženija tendencija rasta tih diploma u srednjim školama, gdje je ta brojka od 15,11 odsto u 2017/18 narasla do čak 20,36 odsto u školskoj 2021/22 godini.

Kako je navela Kaluđerović, i u toj kategoriji ima značajnih razlika među opštinama, a prednjače Andrijevica, Berane, Rožaje, Budva i Tuzi.

“Zanimljivo je da u Tuzima taj broj posljednjih godina ide i duplo iznad prosjeka, a u školskoj 2021/22 godini rekordnih 55 odsto učenika četvrtog razreda je dobilo diplomu Luča A ili B”, rekla je Kaluđerović.

Ona je kazala da je Šavnik jedina opština koja tri od posljednjih pet školskih godina nije imala učenike sa tom diplomom.

Kaluđerović je podsjetila da je Crna Gora na PISA testiranju koje je sprovedeno 2018. godine zauzela 52. mjesto, i da se u sve tri kategorije (čitanje, matematika i nauka) nalazi ispod prosjeka država OECD-a.

Ona je kazala da je prilikom testiranja iz 2015. godine potvrđeno da je skoro svaki drugi učenik u Crnoj Gori funkcionalno nepismen, i da su od zemalja bivše Jugoslavije od Crne Gore slabije plasirani Bosna i Hercegovina (62), Sjeverna Makedonija (67) i Kosovo (75).

“CGO godinama ukazuje na devastirajuće efekte zapuštenosti obrazovnog sistema koji se, od strane svih vlasti do sada, u velikom obimu koristi za hranjenje partijskih infrastruktura, što dodatno urušava taj sistem i ograničava mu kvalitativnu transformaciju”, navela je Kaluđerović.

Kako je rekla, “štampanje” diploma Luča, odnosno fiktivna produkcija “odlikaša”, iza kojih ne stoji znanje, samo stavlja pod tepih suštinske probleme u obrazovnom sistemu.

“CGO cijeni da je vrijeme da prosvjetna inspekcija i Ministarstvo započnu proces preispitivanja kvaliteta tih diploma upoređujući ocjene ukupnog školovanja, rezultata sa takmičenja i broj odsustva tih učenika u toku školovanja, naročito sa zakazanih pismenih i kontrolnih zadataka, kao i ostale aktivnosti tokom obrazovanja sa datim diplomama, a kako bi utvrdili njihovu osnovanost”, rekla je Kaluđerović.

Ona je navela da je jasno da podaci u pojedinim opštinama bude sumnju da se zaista radi o realnim učincima uspješnosti učenika.

Kaluđerović je kazala da je opšte poznato i forsiranje odličnih ocjena i te diplome zarad ostvarivanja koristi koje ona nosi prilikom upisa na fakultet, dobijanja stipendija.

U CGO-u, kako je navela, vjeruji da postoji način da se stane na put fingiranom ocjenjivanju i da se uspostavi sistem po kojem zaista najbolji dobijaju ovu diploma.

"A tih najboljih je, uz sav napredak društva, nauke i tehnologije, realno do deset odsto školske populacije ili manje, što dodatno potvrđuje degradaciju diplome Luča”, zaključila je Kaluđerović.